Jedną z najbardziej podstawowych metod diagnostycznych w nowoczesnej medycynie jest badanie ultrasonograficzne. Bardzo często w wyniku przeprowadzonego badania USG narządów wewnętrznych podejmuje się decyzję dotyczącą leczenia lub profilaktyki. Pozytywny wynik ultrasonografii może być również wskazaniem do zakończenia dotychczasowego leczenia.
USG jest urządzeniem do najczęściej wykonywanych badań obrazowych, które pokazuje wielkość oraz kształt poszczególnych narządów. Za pomocą ultrasonografii można określić stan miedzy innymi trzustki, wątroby, nerek czy jajników. Badanie USG pozwala wykryć wszelkie nieprawidłowości w postaci guzków lub zgrubień. Ultrasonografia opiera się na wykonaniu usg narządów wewnętrznych i wykorzystuje się szczególnie często w gabinetach ginekologicznych. Doświadczony ginekolog na podstawie takiego badania ocenia szyjkę oraz dno macicy i stan jajników. Można wówczas odpowiednio wcześnie wykryć torbiele, mięśniaki lub choroby nowotworowe żeńskiego układu rozrodczego. Badanie USG (usg ginekologiczne) należy do podstawowych badań kobiet, szczególnie kobiety w ciąży, gdzie bada się rozwój płodu.
Zobacz: Rola ultrasonografii – USG w diagnostyce współczesnej
Na czym polega badanie usg?
Badanie USG zalicza się do tzw. badań obrazowych. Do wykonania takiego badania wykorzystuje się urządzenie zwane ultrasonografem. W celu zobrazowania narządów wewnętrznych wykorzystuje się fale akustyczne o wysokiej częstotliwości, które są niesłyszalne dla ludzkiego ucha. Takie fale wnikają do ciała człowieka, rozchodząc się i nie uszkadzając komórek. Jest to rozwiązanie o wiele bezpieczniejsze niż uzyskiwanie obrazu ludzkiego wnętrza za pomocą promieni rentgenowskich.
Każdy narząd w ciele człowieka inaczej reaguje na ultradźwięki, w związku z czym ultrasonograf jest w stanie rozpoznać strukturę określonych narządów. Można powiedzieć, że urządzenie to układa odbite fale dźwiękowe w obrazy oraz rejestruje kształty, które widoczne są na ekranie jako badany narząd.
Jednym z najważniejszych elementów ultrasonografu jest głowica, w której znajduje się przetwornik ultradźwięków. Zamienia on impulsy akustyczne w postaci odbitych fal dźwiękowych w impulsy elektryczne, co umożliwia wyświetlanie badanych narządów lub tkanek na ekranie monitora.
Lekarz wykonujący badanie USG, przed przyłożeniem głowicy ultrasonografu, odsłania badany obszar ciała i smaruje go specjalnym żelem, który ułatwia przewodzenie ultradźwięków. Dzięki przesuwaniu głowicy w miejscach posmarowanych żelem przewodzącym, uzyskuje się obraz badanego narządu. Istnieją jednak poszczególne miejsca, których nie da się zobrazować za pomocą ultrasonografu. Tkanka kostna oraz powietrze w płucach i przewodzie pokarmowym nie przewodzą ultradźwięków, w związku z czym ocena kości lub narządów znajdujących się wewnątrz czaszki nie jest możliwa.
Jak przygotować się do badania USG jamy brzusznej?
-Dzień przed badaniem
- Stosuj lekkostrawną dietę, z wyłączeniem surowych jarzyn, owoców i ciemnego pieczywa, nie spożywaj ciężkostrawnych pokarmów
- Dodatkowo możesz przyjąć lek, który ma na celu usunięcie powietrza z przewodu pokarmowego,
Jeżeli badanie odbywa się do godz. 12:00
- Zgłoś się na badanie na czczo.
- Ostatniego posiłku nie spożywać poźniej, niż o godz 18 dnia przeddzień badania.
Jeżeli badanie odbywa się po godz. 12:00
Co na co najmniej 6 godzin przed badaniem
- Nie przyjmuj pokarmów.
- Nie pij innych płynów poza niesłodzoną wodą niegazowaną. W szczególności nie pij kawy i mocnej herbaty.
- Nie pal tytoniu.
- Nie żuj gumy.
- Dodatkowo, możesz przyjąć np. Espumisan, Esputicon lub podobne,
Aby wykonać badanie usg narządów miednicy małej przez powłoki brzuszne należy wypełnić pęcherz moczowy, są to wskazania do wykonania badania usg.
Pęcherz wypełniony moczem wypycha pętle jelitowe z miednicy małej i stanowi swoiste „okno ultrasonograficzne” umożliwiające obserwację narządów rodnych kobiety, gruczołu krokowego mężczyzny oraz układu moczowego, dlatego tak ważne jest jego wypełnienie, aby badanie usg przebiegło prawidłowo.
Aby umożliwić ocenę pęcherza na 1–2 godz. przed badaniem:
- Wypij 1 do 4 szklanek niegazowanej wody i nie oddawaj moczu. Ilość wypitego płynu potrzebna do wypełnienia pęcherza jest zależna od czynników indywidualnych. Powinien być średnio wypełniony, ale nie maksymalnie.
Jakie rodzaje badań USG można wyróżnić?
Za pomocą badania USG można zobrazować bardzo wiele miejsc i narządów. Przykładowe rodzaje badań USG:
– USG tarczycy,
– USG piersi,
– USG nerek,
– USG serca,
– USG jamy brzusznej
– USG stawów,
– USG ginekologiczne
-USG węzłów chłonnych
– USG układu moczowego
– USG nadgarstka
– USG stawu skokowego
Zobacz: Badania USG: Serca, Żył, Tętnic, Kończyn
Badanie z użyciem ultrasonografu stanowi jednym z najczęściej wykonywanych badań obrazowych. Jest ono bezpieczne i łatwe do wykonania, a ponadto cechuje się wysoką skutecznością, jeśli chodzi o diagnozowanie wszelkich nieprawidłowości dotyczących poszczególnych narządów. Lekarz kierujący na badanie ultrasonograficzne chce potwierdzić a czasem wykluczyć wstępną diagnozę, badania przeprowadzonego w gabinecie lekarskim.
